De thoracale wervelkolom bestaat uit twaalf wervels waaraan de ribben vastzitten. Dat maakt dit deel van de wervelkolom uniek: stabieler dan de nek en onderrug, maar toch onmisbaar voor beweging. De ribbenkast beschermt belangrijke organen zoals hart en longen en beweegt continu mee met elke ademhaling. De bovenrug speelt daarnaast een cruciale rol bij rotatie en draagt bij aan stabiliteit van romp en schouders.
De thoracale wervelkolom en ademhaling
De thoracale wervelkolom, ook wel de bovenrug, speelt een belangrijke rol in houding en beweging, maar vooral in ademhaling. De ribben zijn verbonden aan dit deel van de wervelkolom, waardoor elke ademhaling afhankelijk is van voldoende mobiliteit in de bovenrug. Binnen Rugcentrum Hilversum zien we dat een stijve bovenrug vaak leidt tot oppervlakkige ademhaling, nekspanning of moeite met rotatie. Dit kan rugklachten versterken, maar juist ook verbeteren wanneer ademhaling en mobiliteit weer goed samenwerken.
Wat is de thoracale wervelkolom
De relatie tussen bovenrug en ademhaling
Tijdens inademing kantelen de ribben omhoog en naar buiten, waardoor de borstkas groter wordt en de longen zich kunnen vullen. Hiervoor is voldoende mobiliteit van de bovenrug nodig. Het middenrif zakt tijdens de inademing en stijgt bij uitademing. Wanneer de bovenrug stijf is, kan het middenrif minder vrij bewegen en wordt ademhaling oppervlakkiger.
Naast het middenrif spelen ook tussenribspieren, buikspieren en diepe rugspieren een rol bij ademhaling. Samen reguleren zij druk en creëren stabiliteit. Een ingezakte houding of langdurig zitten beïnvloedt dit systeem direct en verhoogt vaak spanning in nek en schouders.

Hoe een stijve bovenrug klachten veroorzaakt
Een beperkte mobiliteit in de thoracale wervelkolom kan leiden tot nekpijn omdat de nek moet compenseren voor rotatiebewegingen die de bovenrug niet goed maakt. Ook lage rugpijn ontstaat vaak doordat de onderrug te veel werk moet doen wanneer de bovenrug onvoldoende meebeweegt.
Oppervlakkige ademhaling verhoogt spanning in schouders en nek en zorgt dat ribben en wervels minder vrij kunnen bewegen. Een stijve bovenrug vermindert rompstabiliteit omdat ademhaling en stabiliteit nauw samenwerken. Daarnaast ervaren veel mensen stijfheid of druk tussen de schouderbladen bij lang zitten.
Symptomen van beperkte thoracale mobiliteit
Veel mensen herkennen:
Stijfheid tussen schouderbladen
Moeite met draaien van de romp
Oppervlakkige ademhaling
Nek- en schouderpijn
Pijn bij diep inademen
Een gevoel van druk of beklemming
Deze klachten verbeteren meestal wanneer de bovenrug weer vrijer beweegt en de ademhaling dieper en rustiger wordt.
Hoe Rugcentrum Hilversum de bovenrug en ademhaling onderzoekt
Het team beoordeelt mobiliteit in rotatie, flexie en extensie en kijkt naar de functie van het middenrif. Ademhalingspatronen worden onderzocht in rust en tijdens beweging. De rol van ribben en ribgewrichten speelt hierbij een belangrijke rol.
Daarnaast wordt spanning in nek- en schouderspierketens geanalyseerd en wordt gekeken hoe ademhaling en rompstabiliteit samenwerken. Ook houding tijdens zitten, staan en bewegen wordt meegenomen om een compleet beeld te vormen van de oorzaak van de klachten.

Behandeling van bovenrug- en ademhalingsgerelateerde klachten
In de passieve fase ligt de focus op het verbeteren van mobiliteit en ontspanning. Mobilisaties van bovenrug en ribgewrichten, manuele technieken van tussenribspieren en ontspanningstechnieken voor nek en schouders worden vaak gecombineerd. Ademhalingstechnieken verbeteren de ribbeweging en geven direct verlichting.
In de actieve fase wordt gewerkt aan duurzame verandering. Oefeningen gericht op rotatie en extensie van de bovenrug, middenrifactivatie en training van rompstabiliteit worden gecombineerd met houdingsvariatie. Functionele bewegingen zoals reiken, draaien en strekken helpen de samenwerking tussen ademhaling en mobiliteit verder herstellen.
Adviezen en oefeningen voor thuis
Doe dagelijks lichte mobiliteitsoefeningen voor de bovenrug. Adem rustig naar de flanken om ribbeweging te stimuleren. Wissel zitten en staan af en maak regelmatig een korte wandeling voor ritme en doorbloeding.
Ontspan schouders bewust tijdens ademhaling en gebruik je ademhaling als ondersteuning bij tillen en draaien. Met deze adviezen wordt de bovenrug vaak snel soepeler en voelt ademhaling vrijer.
Leefstijl en preventie
De bovenrug blijft het sterkst wanneer je voldoende beweegt gedurende de dag en ademhaling bewust inzet om spanning te reguleren. Variatie in werkhouding en balans tussen romp- en schouderspieren zijn belangrijk om de ribbenkast vrij te laten bewegen.
Stressregulatie helpt ademhaling rustig te houden. Bij Rugcentrum Hilversum besteden we veel aandacht aan ademhaling als onderdeel van zowel herstel als preventie, omdat dit systeem direct invloed heeft op stabiliteit en mobiliteit.
Conclusie
De thoracale wervelkolom en ademhaling zijn nauw verbonden. Een stijve bovenrug kan ademhaling beperken, terwijl een gespannen ademhalingspatroon rugklachten kan versterken. Beide systemen reageren goed op mobiliteit, variatie en gerichte ademhalingstraining. Met de expertise van Rugcentrum Hilversum worden deze functies hersteld zodat je vrijer kunt bewegen en comfortabeler kunt ademen.
Veelgestelde vragen
Stress verhoogt spierspanning waardoor de bovenrug stijver wordt en ademhaling oppervlakkiger. Dit geeft snel druk of pijn tussen de schouderbladen.
Ja. Oefeningen voor rotatie en extensie van de bovenrug geven vaak snel verlichting en verbeteren ademhaling en houding.
Oppervlakkige ademhaling verhoogt spanning in schouders en beïnvloedt rib- en wervelbeweging. Dit kan rugklachten versterken.
Veel mensen ervaren binnen enkele dagen tot weken minder spanning en vrijere ademhaling wanneer mobiliteit en ademhalingsoefeningen gecombineerd worden.
Ja. Mobiliteitsoefeningen, flankenademhaling en variatie in houding zijn zeer effectief om de bovenrug soepel te houden.

Wil je ademhaling en bovenrugmobiliteit verbeteren?
Onze therapeuten helpen je gericht om ademhaling en bovenrugbeweging beter te laten samenwerken. Met praktische oefeningen en gerichte behandeling herstel je sneller en beweeg je vrijer.

